Φοροαπόψεις- 25/10/2018

Ανάδειξη και σχολιασμός επίκαιρων φορολογικών,
εργατικών, ασφαλιστικών & οικονομικών θεμάτων

 

• Φορολογικός έλεγχος υποθέσεων

Στη διάταξη του άρθρου 25 παρ.1 στοιχ. δ’ του Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) ορίζονται τα ακόλουθα: «Ο οριζόμενος ή οι οριζόμενοι, από τη Φορολογική Διοίκηση, για τη διενέργεια του φορολογικού ελέγχου, υπάλληλος ή υπάλληλοι, φέρουν, έγγραφη εντολή διενέργειας επιτόπιου φορολογικού ελέγχου, η οποία έχει εκδοθεί από τον Γενικό Γραμματέα, ή από εξουσιοδοτημένα από αυτόν όργανα της Φορολογικής Διοίκησης και η οποία περιλαμβάνει τουλάχιστον τα εξής: τη φορολογική περίοδο ή υπόθεση και το είδος φορολογίας που αφορά ο φορολογικός έλεγχος».
Από την προπαρατεθείσα διάταξη συνάγεται σαφώς ότι ο ρητός, σαφής και ειδικός καθορισμός του αντικειμένου του ελέγχου, ήτοι του είδους της φορολογίας και της φορολογικής περιόδου που θα ελεγχθούν, αποτελεί αναγκαίο στοιχείο της εντολής ελέγχου. Το δε περιεχόμενο της εντολής ελέγχου οριοθετεί το πλαίσιο διεξαγωγής του φορολογικού ελέγχου και, επομένως, τυχόν υπέρβαση αυτού συνεπάγεται την έλλειψη νομιμότητος των σχετικών ενεργειών των ελεγκτικών οργάνων.
Σύμφωνα με τη νομολογία (βλ. ΣτΕ 1527/2001, ΣτΕ 65/2002, ΣτΕ 1578/2002), η φορολογική εξελεγκτική αρμοδιότητα ανήκει, κατ’ αρχήν, στον οικείο Προϊστάμενο της Δημοσίας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.), ο οποίος δικαιούται να αναθέτει την εντολή ελέγχου σε έναν ή περισσοτέρους εφοριακούς ή άλλους δημοσίους υπαλλήλους. Η εντολή αυτή πρέπει να δίδεται εγγράφως και να τροποποιείται εγγράφως εάν υπάρξει σχετική ανάγκη προς τούτο, όπως στην περίπτωση, που κάποιος από τους περισσοτέρους ορισθέντες ελεγκτές κωλύεται να ενεργήσει τον έλεγχο. Επομένως, στην περίπτωση, που ο έλεγχος ανατίθεται σε περισσοτέρους από έναν ελεγκτές, πρέπει να διενεργείται από όλους και η σχετική έκθεση ελέγχου να υπογράφεται από όλους. Εάν ο έλεγχος διενεργηθεί, αν και δεν υπήρξε έγγραφη σχετική τροποποίηση της εντολής ελέγχου, όχι από όλους τους ορισθέντες ελεγκτές, αλλά από μερικούς από αυτούς, οι οποίοι και υπογράφουν τη σχετική έκθεση ελέγχου, το στηριζόμενο στην εν λόγω έκθεση φύλλο ελέγχου είναι νομικά πλημμελές και η πλημμέλειά του αυτή δεν καλύπτεται από την έγκριση της εκθέσεως ελέγχου από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Από τα προεκτεθέντα συνάγεται ότι κάθε τροποποίηση της εντολής ελέγχου πρέπει να πραγματοποιείται μόνον εγγράφως, τυχόν, δε, καταλογιστική πράξη, που εκδόθηκε κατά παράβαση των οριζομένων στην εντολή ελέγχου, τυγχάνει νομικώς πλημμελής, της εν λόγω πλημμελείας μη θεραπευομένης από την έγκριση της εκθέσεως ελέγχου από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ.
Σύμφωνα με την απόφαση της ΔΕΔ 3069/2017, επειδή η επέκταση του ελέγχου και σε άλλα αντικείμενα δεν ήταν σύννομη, δικαίωσε τον προσφεύγοντα φορολογούμενο.

• Ευθύνη αναθέτοντος εργολάβου και υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων

Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν.4554/18 (ΦΕΚ 130/Α/18/7/2018) καθορίζεται η ευθύνη του αναθέτοντος εργολάβου και υπεργολάβου έναντι εργαζομένων. «Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αναθέτει, στο πλαίσιο της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, την εκτέλεση έργου ή τμήματος έργου (αναθέτων) σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο (εργολάβο) ευθύνεται εις ολόκληρον και αλληλεγγύως με τον εργολάβο έναντι των εργαζομένων του τελευταίου για την καταβολή των οφειλόμενων αποδοχών, ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και των τυχόν οφειλόμενων αποζημιώσεων απόλυσης.
Η ανωτέρω ευθύνη περιορίζεται στα δικαιώματα των εργαζομένων που απορρέουν από τη συμβατική σχέση μεταξύ του αναθέτοντα και του εργολάβου για το συγκεκριμένο έργο ή τμήμα έργου.
Σε περίπτωση ανάθεσης της εκτέλεσης του έργου ή τμήματος του έργου από τον εργολάβο σε υπεργολάβο, η εις ολόκληρον και αλληλέγγυα ευθύνη αφορά τον αναθέτοντα, τον εργολάβο και τον υπεργολάβο, υπό την επιφύλαξη τού προηγούμενου εδαφίου».
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου η διάταξη περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο των outsourcing εργασιών των επιχειρήσεων και των εργολαβιών με τη μορφή που γνωρίζουμε.
Ο αναθέτων το έργο ευθύνεται εις ολόκληρον και αλληλεγγύως με τον εργολάβο έναντι των εργαζομένων του τελευταίου για την καταβολή στους τελευταίους των οφειλομένων αποδοχών, ασφαλιστικών εισφορών, ακόμη και των τυχόν οφειλομένων αποζημιώσεων απολύσεως.
Το μέγεθος ωστόσο της εν λόγω ευθύνης πρέπει να εναρμονίζεται με το συγκεκριμένο έργο, όπως υποδηλώνεται στον νόμο με τη διάταξη ότι «Η ανωτέρω ευθύνη περιορίζεται στα δικαιώματα των εργαζομένων που απορρέουν από τη συμβατική σχέση μεταξύ του αναθέτοντα και του εργολάβου για το συγκεκριμένο έργο ή τμήμα έργου».
Δυστυχώς η διάταξη του άρθρου 9 του Ν.4554/2018 είναι αμφίβολης συνταγματικότητας και παραβαίνει ευρωπαϊκούς κανόνες. Ένα είναι σίγουρο, ότι θα πληγεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και μεγάλο μέρος των υπεργολαβικών επιχειρήσεων θα καταστραφεί.

 

 

 

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ

Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη