Μεγάλες ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό – Πού η αλήθεια που το ψέμα;
του Γιώργου Δαλιάνη σε συνεργασία με την Αλεξάνδρα Δαλιάνη*
Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει προκύψει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα από τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό. Η αγορά εργασίας δοκιμάζεται. Παρατηρείται, επίσης, η αντίφαση από τη μία να παραμένει πολύ υψηλός ο δείκτης ανεργίας (περίπου 17%) και από την άλλη οι επιχειρήσεις να μην μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε προσωπικό, από εργάτες έως και εξειδικευμένους επιστήμονες.
Ενδεικτικά, θα παραθέσουμε τους κλάδους που διέρχονται μία ισχυρή κρίση το τελευταίο χρονικό διάστημα:
- Ο αγροτικός τομέας είναι σε συνεχή μαρασμό. Τα αγροκτήματα ακαλλιέργητα, οι καρποί των δέντρων σαπίζουν πάνω στα δέντρα. Οι ιδιοκτήτες της αγροτικής γης στη πλειοψηφία υπέργηροι και επιβιώνουν από συντάξεις και τις ενισχύσεις της Ε.Ε. Οι εργάτες γης από την Αλβανία που σήκωσαν το βάρος αυτό, μεγάλωσαν και αυτοί σε ηλικία και μειώθηκε το εργατικό δυναμικό. Επιπλέον, οι περισσότεροι αλλοδαποί εργάτες γης πρόκοψαν και απέκτησαν δικό τους κλήρο και έπαψαν να προσφέρουν την έμμισθη εργασία τους. Τα δε παιδιά τους ακολούθησαν άλλους δρόμους και δεν παρέμειναν ως εργάτες γης.
- Στην οικοδομή οι εργάτες είναι ανύπαρκτοι, ενώ η πλειοψηφία των πρώην αλλοδαπών εργατών (κυρίως από Αλβανία) τώρα έχουν γίνει εργολάβοι.
- Τεράστιες ελλείψεις παρατηρούνται στα τεχνικά επαγγέλματα των υδραυλικών, ηλεκτρολόγων και γενικά των συντηρητών. Ελλείψεις επίσης εντοπίζονται στα τεχνικά επαγγέλματα επισκευής οχημάτων.
- Η πανδημία, που έκλεισε αναγκαστικά την εστίαση και τα τουριστικά καταλύματα, οδήγησε όλους αυτούς τους ανθρώπους που εργάζονταν σε αυτό τον κλάδο να απασχοληθούν σε άλλους κάδους για λόγους επιβίωσης. Και έτσι η εστίαση και ο τουρισμός είναι σε διαρκή αναζήτηση προσωπικού και οι θέσεις δεν καλύπτονται. Πολλές μονάδες εστίασης και ξενοδοχείων σε τουριστικές κυρίως περιοχές θα μείνουν κλειστές ή θα υπολειτουργούν την φετινή σεζόν λόγω έλλειψης προσωπικού.
- Ειδικευόμενοι λογιστές – φοροτεχνικοί είναι σε έλλειψη.
- Προγραμματιστές είδος προς εξαφάνιση. Υπάρχει τεράστια ζήτηση γιατί όλες οι πλατφόρμες που εξυπηρετούν τις καταναλωτικές ανάγκες απαιτούν εξειδικευμένα στελέχη πληροφορικής. Το πρόβλημα εντείνεται λόγω της δυνατότητας για κινητικότητα που προσφέρει αυτός ο κλάδος, είναι πολλοί αυτοί που απασχολούνται από εταιρείες του εξωτερικού με τηλεργασία και διαμένοντας στην Ελλάδα.
Ποιες είναι λοιπόν οι αιτίες για αυτές τις ελλείψεις σε προσωπικό;
Ακούγεται η άποψη ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν καταβάλλουν ικανοποιητικούς μισθούς. Αυτό δεν αληθεύει, και μάλιστα το κόστος εργασίας έχει αυξηθεί ίσως περισσότερο από αυτό που μπορούν να υποστηρίξουν οι επιχειρήσεις.
Υπάρχουν λύσεις;
Φυσικά και υπάρχουν. Πρέπει να γίνει προγραμματισμός και άμεση εισαγωγή ανθρωπίνου δυναμικού από τις αναπτυσσόμενες χώρες που οι άνθρωποι παλεύουν για την επιβίωση, αρκεί να πάψει η ξενοφοβία και ο ρατσισμός. Αξίζει εδώ να θυμηθούμε την προ ετών άθλια συμπεριφορά των καλλιεργητών φράουλας στους δύσμοιρους Πακιστανούς. Εφέτος, όμως, παρακαλούσαν τους αλλοδαπούς εργάτες να εργαστούν για να σώσουν την παραγωγή τους.
Ήδη επανέρχεται σε ισχύ η διάταξη για άμεση μετάκληση εργατών γης από το εξωτερικό με εξαιρετικά γρήγορες διαδικασίες, για αιτήσεις έως τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2022, ώστε να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες καλλιεργητικές ανάγκες, δηλαδή για εργασίας έως και τέλος Μαρτίου 2023.
Περαιτέρω, μεγάλη μερίδα των δημοσίων υπαλλήλων κατά τις ημέρες αργίας, τα Σαββατοκύριακα και ιδιαίτερα οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων θα μπορούσαν να συμπληρώσουν τα εισοδήματά τους και να δώσουν λύσεις σε πολλούς τομείς της οικονομικής ζωής.
Επίσης, η νομοθεσία είναι απαγορευτική για τους μαθητές, γυμνασίου και λυκείου που μπορούν να εργαστούν εποχικά σε επιχειρήσεις, να μάθουν να δουλεύουν και να μην είναι ράθυμοι και παράλληλα να εξοικονομήσουν ένα χαρτζιλίκι. Όμως, η υποχρέωση της πλήρους ασφάλισης βρίσκει αντίθετους τους γονείς που αρνούνται να αφήσουν τα παιδιά τους να δουλέψουν, καθώς χάνουν την ιδιότητα του προστατευόμενου μέλους. Έτσι, τα παιδιά που θέλουν να εργαστούν συναντούν εμπόδια. Στις περιπτώσεις αυτές θα μπορούσε να επεκταθεί ο θεσμός του εργόσημου.
Στις νησιωτικές περιοχές δυστυχώς, λόγω έλλειψης καταλυμάτων είναι απρόθυμοι να μετακινηθούν οι εποχικοί εργαζόμενοι. Τραγικές καταστάσεις έχουν ζήσει εργαζόμενοι και άτομα έχουν αναγκασθεί να κοιμούνται σε κοντέινερ. Λύση για αυτό το θέμα θα δώσει μονάχα η κατασκευή εργατικών κατοικιών, τα οποία να παραμείνουν ως εργατικές κατοικίες και να μη μετατραπούν σε ενοικιαζόμενα καταλύματα. Διαφορετικά, θα υπάρχει τεράστια έλλειψη προσωπικού με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των υπηρεσιών και η δυσφήμηση των τουριστικών μας προϊόντων.
Είναι γεγονός πως το φαινόμενο έλλειψης ανθρωπίνου δυναμικού είναι παγκόσμιο. Παρακολουθούμε καθηλωμένοι τα προβλήματα που δημιούργησε η πανδημία του κορονοϊού στις ζωές όλων των ανθρώπων ανά τον κόσμο. Το πρόβλημα αυτό μαστίζει ιδιαίτερα την ελληνική οικονομία, η οποία ύστερα από την οικονομική κρίση αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα αποκατάστασης του τομέα αυτού. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η πολιτεία πρέπει να προβεί σε άμεσες ενέργειες και να πάρει μέτρα, αγνοώντας όσους αντιτάσσονται μονίμως στις αποφάσεις, αλλά χωρίς να προτείνουν ποτέ λύσεις.
Δείτε το άρθρο και στo CAPITAL.GR
* Ο κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION A.E. & ιδρυτής του Ομίλου ARTION, Οικονομολόγος-Φοροτεχνικός.
Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION A.E (Πουρνάρα 9, Μαρούσι /210 6009062 / www.artion.gr)
