• Δάνεια σε Ελβετικό Φράγκο

Δύο σημαντικές αποφάσεις (η C – 51/17 και η C – 448/17) του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, εκδόθηκαν πρόσφατα που αφορούν τα δάνεια σε Ελβετικό Φράγκο. Οι εν λόγω προδικαστικές  αποφάσεις του δικαστηρίου της ΕΕ, όπως και συναφείς αποφάσεις εδραιώνουν την πεποίθηση Πανευρωπαϊκά ότι αφενός η χορήγηση των συγκεκριμένων δανειακών προϊόντων με ρήτρα συναλλάγματος είναι υποστατό πρόβλημα και όχι υπόθεση εργασίας, όπως ισχυρίζονται τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αφετέρου, ο έλεγχος καταχρηστικότητας του κύρους εν λόγω ρητρών στα οποία οι δανειολήπτες επωμίζονται το συναλλαγματικό κίνδυνο καθώς και ο έλεγχος με βάση την αρχή της διαφάνειας των όρων που διέπουν τις δανειακές συμβάσεις είναι επιβεβλημένος από τα Εθνικά δικαστήρια.

• Κοινόχρηστοι λογαριασμοί εξωτερικού

Με απόφαση της ΔΕΔ (αρ. απόφ. 2522/2018), απορρίπτεται αίτημα φορολογούμενου σχετικά με χορήγηση απαλλαγής φόρου κληρονομιάς κοινού λογαριασμού στο εξωτερικό (Ελβετία). Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης η εν λόγω απαλλαγή αφορά αποκλειστικά ημεδαπούς κοινούς λογαριασμούς, σε εφαρμογή του Ν.5638/1932 και δεν μπορεί να ισχύει για αλλοδαπούς λογαριασμούς που διέπονται από τις νομοθετικές διατάξεις της κάθε χώρας υποδοχής των καταθέσεων. Είμαστε όμως της γνώμης, ότι η μη χορήγηση απαλλαγής σε ξένους κοινούς λογαριασμούς (ΕΕ) παραβιάζει το κοινοτικό δίκαιο και πιθανόν, πολλοί να προσφύγουν στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια.

• Ενδοομιλικές Συναλλαγές 

Οι ελληνικές εταιρείες οφείλουν να τεκμηριώνουν και άρα να τηρούν την αρχή των ίσων αποστάσεων (transfer pricing), τις ενδοομιλικές συναλλαγές τους ακόμα και με ημεδαπές εταιρείες. Αυτό ισχύει και για εταιρείες ομίλου που παρουσιάζουν κέρδη και ως εκ τούτου, δεν υπάρχει μεταφορά κερδών από κερδοφόρα εταιρεία σε ζημιογόνα. Δυστυχώς, αυτή η στρέβλωση ταλαιπωρεί πολλούς ομίλους και δυσχεραίνει τις συναλλαγές τους.

• Φορολογική αντιμετώπιση μερισμάτων εταιρείας, από συμμετοχή της σε εταιρεία αλλοδαπής  

Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων υπολογίζεται με βάση την ετήσια φορολογική δήλωση του φορολογούμενου και το ποσό της φορολογικής οφειλής καθορίζεται σύμφωνα με τα άρθρα 31 και 32 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, κατόπιν έκπτωσης: του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή σύμφωνα με το άρθρο 9. Ειδικά για τα μερίσματα που εισπράττει ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα από αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με έδρα σε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 48 (απαλλαγή ενδοομιλικών μερισμάτων), από το ποσό του φόρου εκπίπτει το ποσό του αναλογούντος φόρου εισοδήματος κατά το μέρος που αφορά στα διανεμόμενα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που προβαίνει στη διανομή, καθώς και το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ως φόρος επί του μερίσματος. Σε περίπτωση που το ποσό του φόρου που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε είναι μεγαλύτερο από τον οφειλόμενο φόρο, η επιπλέον διαφορά επιστρέφεται.

Δημοφιλή Ερωτήματα

Δεν αποτελεί λόγω ανακρίβειας των βιβλιών, η μη καταχώρηση ή η ανακριβής καταχώρηση των λοιπών (πλην των αποθεμάτων) περιουσιακών στοιχείων, δεδομένου ότι από τη μη καταχώρηση των δεδομένων αυτών δεν επηρεάζεται το φορολογικό αποτέλεσμα.

Η επιστημονική ομάδα της ARTION

Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη

• Μεταφορά κεφαλαίων από Ελληνική εταιρεία σε υποκατάστημά της σε χώρα της Ε.Ε. και το αντίστροφο (από χώρα της Ε.Ε. στην Ελλάδα )

Η χρηματοδότηση, που γίνεται από το κεντρικό κατάστημα επιχείρησης προς το υποκατάστημά της, δε συνιστά σύμβαση δανείου, καθόσον δε συνάπτεται καμιά σύμβαση και ειδικότερα δανειακή, επειδή η κατάρτιση σύμβασης προϋποθέτει την ύπαρξη διαφορετικών νομικών προσώπων (εταιρειών). Φυσικά, σήμερα η μεταφορά των κεφαλαίων υπόκεινται σε περιορισμούς λόγω των capital controls. Η χρηματοδότηση μεταξύ εταιρείας και θυγατρικής της ( ως άλλο νομικό πρόσωπο) έχει υποχρέωση απόδοσης χαρτοσήμου 2,4%.

• Χαρτοσήμανση των επιδικασθέντων τόκων και λοιπών δικαστικών εξόδων με 3,6%

Οι επιδικασθέντες τόκοι, τα δικαστικά έξοδα και οι λοιποί τόκοι υπερημερίας δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ, δεδομένου ότι δε συνδέονται με την πώληση αγαθού ή την προσφορά υπηρεσίας, άρα στα τιμολόγια που θα εκδοθούν δεν επιβάλλεται ΦΠΑ (ΠΟΛ 1006/2003).

• Δεν εκπίπτει φορολογικά η ζημιά, η οποία προκύπτει από την πώληση εμπορευμάτων κάτω του κόστους  

Δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρείας, η ζημιά που προκύπτει από πωλήσεις εμπορευμάτων σε τιμές κάτω του κόστους, είτε σε συνδεδεμένες σε αυτή εταιρείες είτε σε τρίτες εταιρείες (πελάτες της). Είναι δυνατόν όμως, να πωλούνται εμπορεύματα σε τιμές κάτω του κόστους εφόσον συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι που το δικαιολογούν, όπως εταιρείες που βρίσκονται σε εκκαθάριση. Η εταιρεία όμως θα πρέπει να αποδείξει στις φορολογικές αρχές ότι η πώληση των συγκεκριμένων εμπορευμάτων σε τιμές κάτω του κόστους δικαιολογείται για επιχειρηματικούς λόγους. Επίσης, θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κανόνες περί αθέμιτου ανταγωνισμού. Το ίδιο καθεστώς ισχύει και για δαπάνες τις οποίες η εταιρεία επαναχρεώνει είτε σε συνδεμένες ή σε τρίτες επιχειρήσεις, πελάτες της. (Απόφαση ΔΕΑΦ Β 1111174 ΕΞ 2017).

• Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων 

«Απαραίτητη προϋπόθεση για να υπαχθεί κάποιος στον εξωδικαστικό μηχανισμό, (ν.4469/2017) είναι η ύπαρξη εμπορικής ιδιότητας και συνεπώς πτωχευτικής ικανότητας». Πέρα από τα νομικά πρόσωπα που εκ του νόμου έχουν την πτωχευτική ιδιότητα, την έχουν τα ομόρρυθμα μέλη των ομόρρυθμων εταιρειών και φυσικά πρόσωπα με εμπορική ιδιότητα. Επομένως, κριτήριο για την υπαγωγή του φυσικού προσώπου στο μηχανισμό αποτελεί η πτωχευτική του ικανότητα κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης και όχι η φύση των χρεών του, αν δηλαδή είναι εμπορικά ή αστικά, χωρίς να γίνεται διάκριση ανάμεσα σε επαγγελματικά δάνεια, στεγαστικά ή καταναλωτικά. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι περιοριστικά αναφερόμενοι στο άρθρο 48 του ν.2238 / 94 δεν έχουν την πτωχευτική ιδιότητα.

Δημοφιλή Ερωτήματα

Απαραίτητα κριτήρια ένταξης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών για όλες τις κατηγορίες

• Για απλογραφικά βιβλία σε μια από τις τρεις (3) τελευταίες χρήσεις να έχει θετικό EBITDA και για διπλογραφικά σε μια από τις τρεις (3) τελευταίες χρήσεις να έχει θετικό EBITDA ή σε μια από αυτές τις χρήσεις να είναι θετική η καθαρή θέση
• Ρύθμιση οφειλών μέχρι 31/12/2017
• Είναι ενεργή επιχείρηση (υποβάλλει) Ε3

Προσοχή, δεν αφορά ιδιώτες.

Η επιστημονική ομάδα της ARTION

Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη

• Συνεχίζονται οι σαρωτικοί και κυρίως οι διασταυρωτικοί έλεγχοι που διενεργούνται από τις υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. με ιδιαίτερη προτεραιοποίηση που δίδεται σε υποθέσεις που αφορούν:

• Έλεγχοι σύνταξης Φακέλου τεκμηρίωσης τιμών των ενδοομιλικών συναλλαγών (TRANSFER PRICING).
• Διακίνηση χρήματος, με σκοπό τη διερεύνηση για ύπαρξη μαύρου χρήματος και πιθανής διαφεύγουσας φορολογητέας ύλης. Αυτό επιτυγχάνεται με άνοιγμα ιδιωτικών και εταιρικών λογαριασμών, ελέγχοντας την κάθε συναλλακτική πράξη κυρίως των καταθέσεων. Παράλληλα με τον έλεγχο αυτό χρησιμοποιούνται και οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου για τον προσδιορισμό φορολογητέας ύλης με την εφαρμογή κυρίως της μεθόδου προσαύξησης της περιουσίας.
• Ειδικοί έλεγχοι διενεργούνται για συναλλαγές με εταιρείες offshore και εταιρείες με προνομιακό φορολογικό καθεστώς (όπως Βουλγαρία, Κύπρος).
• Έλεγχος δαπανών. Έλεγχος της παραγωγικότητας των δαπανών της επιχείρησης.

• Νέος φραγμός στην παράταση της παραγραφής φορολογικών υποθέσεων

Με την απόφαση της ΔΕΔ Αθήνας αρ.αποφ. 1026/2018, εξετάσθηκε υπόθεση εταιρείας η οποία δεν παρακράτησε και δεν υπέβαλε φόρο του άρθρου 13 του ν. 2238/1994 και αποφάσισε, ότι αυτή η πράξη δε συμπαρασύρει σε δεκαπενταετή παραγραφή το δικαίωμα του Δημοσίου να εκδώσει οριστική πράξη προσδιορισμού φόρου εισοδήματος εφόσον η δήλωση φορολογίας εισοδήματος έχει υποβληθεί εμπρόθεσμα. Για την εν λόγω δήλωση υπάρχει αυτοτελής υποχρέωση υποβολής της, ενώ συντάσσεται ιδιαίτερη έκθεση ελέγχου και εκδίδεται ιδιαίτερη πράξη προσδιορισμού του φόρου, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

• Πλαστά και εικονικά φορολογικά στοιχεία 

Σύμφωνα με την απόφαση ΣτΕ 336/2018, η Φορολογική Αρχή βαρύνεται για την απόδειξη της εικονικότητας. «Προς τούτο αρκεί, κατ’ αρχήν, ν’ αποδείξει είτε ότι ο εκδότης του φορολογικού στοιχείου είναι φορολογικώς ανύπαρκτος, ήτοι δεν είχε δηλώσει την έναρξη του επιτηδεύματος του ούτε είχε θεωρήσει στοιχεία στην αρμόδια φορολογική αρχή (οπότε ο λήπτης βαρύνεται πλέον ν’ αποδείξει την αλήθεια της συναλλαγής και την καλή του πίστη κατά το χρόνο πραγματοποιήσεώς της), είτε ότι ο ανωτέρω εκδότης είναι φορολογικώς μεν υπαρκτός αλλά συναλλακτικώς ανύπαρκτος (οπότε, επί αποδείξεως ανυπαρξίας της συναλλαγής, δεν είναι δυνατόν να τεθεί θέμα καλής πίστεως του λήπτη του εικονικού στοιχείου), ή ότι, ενόψει των επιχειρηματικών του δυνατοτήτων, όπως προκύπτουν από την συνολική εκτίμηση της συναλλακτικής του συμπεριφοράς και της φύσεως και του κύκλου εργασιών του, δεν είναι δυνατόν να ήταν σε θέση να εκπληρώσει την επίμαχη παροχή (οπότε, και πάλι, ο λήπτης του φορολογικού στοιχείου βαρύνεται ν’ αποδείξει την αλήθεια της συναλλαγής, ήτοι ότι αυτή πραγματοποιήθηκε μεταξύ αυτού και του φερόμενου ως εκδότου, έτσι όπως περιγράφεται στο τιμολόγιο)».

Δημοφιλή Ερωτήματα

Προσδιορισμός αξίας εταιρικών μεριδίων και μετοχών μη εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά σε περίπτωση μεταβίβασης μέσω γονικής παροχής ή δωρεάς ή αιτίας θανάτου.

Με το Νόμο 4172/2013 τροποποιήθηκε η νομοθεσία για μεταβίβαση μετοχών και εταιρικών μεριδίων με επαχθή αιτία. Όμως, σε περιπτώσεις μεταβίβασης μέσω γονικής παροχής ή αιτία θανάτου ή δωρεάς, συνεχίζει να ισχύει η ΠΟΛ.1055/2003 για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας ολόκληρης επιχείρησης, μερίδων ή μεριδίων και μετοχών μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο.

Η επιστημονική ομάδα της ARTION

Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ ΠΟΛ 1170/2018 , με την οποία τροποποιείται η ΠΟΛ 1118/2017 και καθορίζει τις διαδικασίες αλλά και τις υποχρεωτικές ενέργειες που οφείλουν να ακολουθούν οι φορολογούμενοι σε περίπτωση μίσθωσης ακινήτων μέσω της πλατφόρμας του Airbnb και άλλες αντίστοιχες πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων. Όπως έγινε γνωστό από τη διοίκηση της ΑΑΔΕ, υπάρχει συνεργασία με την πλατφόρμα του Airbnb για λήψη στοιχείων των μισθώσεων των ακινήτων και την τραπεζική κίνηση των εισπραχθέντων ενοικίων. Προβλέπεται να υπάρξουν σαρωτικοί διασταυρωτικοί έλεγχοι και σε περιπτώσεις παραβάσεων θα επιβληθούν βαριά πρόστιμα. Τα υπόχρεα πρόσωπα που έχουν συνάψει βραχυχρόνιες μισθώσεις από 01/01/2018 και μέχρι την έναρξη λειτουργίας της εφαρμογής του «Μητρώου Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής», εγγράφονται στο μητρώο μέχρι την 30η Νοεμβρίου 2018. Θα πρέπει επίσης να υποβάλλουν για όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ανά ακίνητο μέχρι την 30η Νοεμβρίου 2018 συγκεντρωτική κατάσταση με όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις από 01/01/2018 έως 30/8/2018.Μεγάλη αύξηση των καταγγελιών για παραβίαση των προσωπικών δεδομένων, διαπιστώνουν οι ρυθμιστικές αρχές των κρατών μελών της Ε.Ε. μεταξύ αυτών και η Ελληνική. Υπό την απειλή επιβολής των εξοντωτικών προστίμων, ο κανονισμός για την προστασία των προσωπικών δεδομένων (GDPR) έχει οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια διαχείρισης και προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Τί έρχεται μετά τον GDPR; Ένας ακόμη Ευρωπαϊκός κανονισμός ο PECR (Privacy & Electronic Communication Regulations ή αλλιώς e-Privacy Regulation) αφορά στην προστασία του ηλεκτρονικού απορρήτου, πρόκειται να αντικαταστήσει την ισχύουσα e-privacy οδηγία και σκοπός του είναι να ευθυγραμμίσει τους κανόνες προστασίας της ιδιωτικότητας στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε.. Αυτοί οι κανόνες καλύπτουν θέματα όπως οι ηλεκτρονικές επικοινωνίες και το διαδίκτυο, άρα ενδεικτικά σημεία είναι, η εμπιστευτικότητα, το ανεπιθύμητο Marketing, τα spam, τα cookies κλπ. Αν και ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη θέση σε ισχύ ταυτόχρονα και των δύο κανονισμών τελικά ο GDPR προηγήθηκε. Ο PECR εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2017 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2018 και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2019 ή αρχές του 2020.Με την ΠΟΛ 1163/2018 κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 61 του ν.4559/2018 (ΦΕΚ Α 142/3-8-2018) «Διατάξεις για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών».  Οι αλλαγές με την συγκεκριμένη τροποποίηση είναι δύο στον αριθμό. Η πρώτη τροποποίηση του νόμου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και φωτογραφική καθώς εξαιρεί της Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες από το πλαίσιο της πλήρους διαδικασίας του Εξωδικαστικού ανοίγοντας τον δρόμο προς τις Π.Α.Ε. για ρύθμιση των οφειλών με το Δημόσιο και τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς χωρίς την απαραίτητη συμμετοχή στην ρύθμιση και όλων των υπόλοιπων οφειλών τους. Η δεύτερη τροποποίηση είναι κυρίως τεχνικού χαρακτήρα και εξειδικεύει ακόμη περισσότερο τον κανόνα της «μη χειροτέρευσης της θέσης κάθε πιστωτή» καθώς βάζει ανώτατο χρονικό όριο για την εφαρμογή του συγκεκριμένου κανόνα τα 10 χρόνια. Παράλληλα εκδόθηκαν και τρεις στον αριθμό Αποφάσεις εντός του Αυγούστου. Οι δύο από αυτές (Κ.Υ.Α. αριθμ. 83588/2018 και Αριθμ. πρωτ.: 86977-14/8/2018) αφορούν την σύσταση και λειτουργία του νεοσύστατου Μητρώου Εμπειρογνωμόνων, ένδειξη ότι το Δημόσιο θέλει να φέρει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης πέραν των πιστωτών, που έχουν στα χέρια τους το χρέος του οφειλέτη, και του συντονιστή, που είναι υπεύθυνος για την τήρηση των διατάξεων του νόμου, ανθρώπους με κατανόηση της οικονομικής φύσης των ζητημάτων που πραγματεύονται σε μία διαδικασία ρύθμισης οφειλών ώστε να «μοιράσει» όσο περισσότερο γίνεται το βάρος της ευθύνης της συμφωνίας τόσο στους άμεσα εμπλεκόμενους όσο και σε τεχνικά καταρτισμένους εμπλεκόμενους. Με την τρίτη Απόφαση (Κ.Υ.Α. αριθμ. 86768/2018) γίνονται τροποποιήσεις κυρίως στην τυπική διαδικασία υποβολής και διαπραγμάτευσης του αιτήματος του οφειλέτη καθώς πλέον δίνεται η δυνατότητα τροποποίησης της αίτησης όταν βρεθούν ελλείψεις ή σφάλματα, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και αν βρίσκεται η αίτηση, και ακόμη και σε περίπτωση που ούτε αυτό δεν είναι αρκετό για την συμπλήρωση των όποιων ελλείψεων ή σφαλμάτων προκρίνεται λύση με την συμμετοχή της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. για την αρχικοποίηση της αίτησης και επανάληψης των βημάτων υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη. Δυστυχώς η διαδικασία παραμένει δαιδαλώδης και η πλατφόρμα δύσχρηστη και θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την απλοποίηση των διαδικασιών ώστε να ενταχθούν σε αυτόν περισσότεροι οφειλέτες. Κι αυτό γιατί πιστεύουμε ότι είναι το κυριότερο εργαλείο ρύθμισης Οφειλών ιδιαίτερα αυτών προς το Δημόσιο και τους Ασφαλιστικούς οργανισμούς.Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) με την 3442/2018 απόφαση απέρριψε προσφυγή φορολογουμένου που είχε εκδώσει την απόδειξη σε μεταγενέστερο από τη δεξίωση χρόνο, με την αιτιολογία ότι υπάρχει υποχρέωση έκδοσης απόδειξης με το πέρας της γαμήλιας δεξίωσης. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι εκ των πραγμάτων ανέφικτο. Με αφορμή αυτή την απόφαση θα θέλαμε να εκφράσουμε τον σκεπτικισμό μας όσον αφορά την αποδοχή ή μη και τη στάση που κρατά και θα κρατήσει στο μέλλον η Διοίκηση.Απόφαση ΣΤΕ 1000/2018: Μόνο όσοι ασκούν διοίκηση
ευθύνονται για  οφειλές της επιχείρησης

Με την προαναφερόμενη απόφαση το ΣΤΕ βάζει τέλος στην δίωξη όλων των μελών διοίκησης των εταιρειών και περιορίζει την ευθύνη σε αυτούς που ουσιαστικά ασκούσαν την διοίκηση και διαχείριση των οικονομικών υποθέσεων. Όμως θα πρέπει να εκδοθεί εγκύκλιος για τη πιστή τήρηση της απόφασης από τη διοίκηση που δυστυχώς δεν μας έχει συνηθίσει να συμμορφώνεται άμεσα με τις αποφάσεις του ανώτατου Δικαστηρίου.