Φοροαπόψεις – 18/11/2021

Τόκοι δικαστικής απόφασης

Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 37 του Ν.4172/2013 , ορίζεται ότι ο όρος «τόκοι» σημαίνει το εισόδημα που προκύπτει από απαιτήσεις κάθε είδους, είτε εξασφαλίζονται με υποθήκη είτε όχι, και είτε παρέχουν δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη του οφειλέτη είτε όχι, και ιδιαίτερα εισόδημα από καταθέσεις, κρατικά χρεόγραφα, τίτλους και ομολογίες, με ή χωρίς ασφάλεια, και κάθε είδους δανειακή σχέση, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων ωφελημάτων (premiums), των συμφωνιών επαναγοράς (repos/ reverse repos) και ανταμοιβών τα οποία απορρέουν από τίτλους, ομολογίες ή χρεόγραφα.

Στην έννοια των τόκων εμπίπτουν κάθε είδους τόκοι, ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι τόκοι δανείων, οι τόκοι υπερημερίας λόγω συμβατικής υποχρέωσης, καθώς και οι τόκοι που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση, ανεξάρτητα αν αυτές αφορούν την επιχειρηματική δραστηριότητα της επιχείρησης. Διευκρινίζεται ότι στην έννοια των τόκων δεν περιλαμβάνονται οι τόκοι που επιβάλλονται βάσει των διατάξεων του ΚΕΔΕ και του ΚΦΔ (ΠΟΛ 1042/2015). Όταν δικαιούχος των τόκων είναι φυσικά πρόσωπα, φορολογούνται με συντελεστή 15%.

Για τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, τα πάσης φύσης έσοδα θεωρούνται ως εισόδημα επιχειρηματικής δραστηριότητας (παρ. 2 άρθρου 47 ν. 4172/2013). Σημειώνεται ότι για τους τόκους προβλέπεται και παρακράτηση φόρου (άρθρο 61, 62, 64 ΚΦΕ και ΠΟΛ 1042/2015).

Τόκοι δανείων μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων

Μετά την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4172/2013 περί Κ.Φ.Ε., δεν υφίστανται διατάξεις που να μην επιτρέπουν την χορήγηση ατόκων δανείων μεταξύ επιχειρήσεων.

Συνεπώς καταρχήν μπορεί να υφίσταται και μηδενικό επιτόκιο. Όμως, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τόσο τις διατάξεις του άρθρου 38 του ΚΦΔ (Ν. 4174/2013), όσο και εκείνες του άρθρου 50 του ΚΦΕ (Ν. 4172/2013). Σύμφωνα με το άρθρο 50 του ΚΦΕ,   «1. Νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες όταν πραγματοποιούν συναλλαγές, μία ή περισσότερες, διεθνείς ή και εγχώριες, με συνδεδεμένα πρόσωπα κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε. με οικονομικούς ή εμπορικούς όρους διαφορετικούς από εκείνους που θα ίσχυαν μεταξύ μη συνδεδεμένων προσώπων (ανεξάρτητων επιχειρήσεων) ή μεταξύ συνδεδεμένων προσώπων και τρίτων, οποιαδήποτε κέρδη τα οποία χωρίς τους όρους αυτούς θα είχαν πραγματοποιηθεί από το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, αλλά τελικά δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω των διαφορετικών όρων (αρχή των ίσων αποστάσεων) περιλαμβάνονται στα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας μόνον στο βαθμό που δεν μειώνουν το ποσό του καταβλητέου φόρου».

Επομένως, ο έλεγχος σε μια περίπτωση άτοκου δανείου μπορεί να θέσει θέμα εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 50 του ΚΦΕ και να  υπολογίσει εισόδημα από τόκους. Για τον υπολογισμό των τόκων μπορεί να χρησιμοποιηθεί η αναφορά της   ΠΟΛ 1034/2014 στο μέσο επιτόκιο της αγοράς.

Παράταση της παραγραφής και εικονικά τιμολόγια

Με την υπ’ αριθ. 1777/2020 απόφαση του ΣτΕ έγινε δεκτό ότι ορθά το Διοικητικό Εφετείο έκρινε ως νέο στοιχείο, το οποίαο περιήλθε μεταγενεστέρως σε γνώση της φορολογικής αρχής και δικαιολογεί, ως εκ τούτου, την παρέκταση της προθεσμίας παραγραφής, θεωρήθηκε η απόδειξη της εικονικότητας τιμολογίων, η οποία προέκυψε κατόπιν ελέγχων που διενεργήθηκαν δυνάμει εγγράφων του Σ.Δ.Ο.Ε. και της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών, τα οποία ήταν μεταγενέστερα της συμπληρώσεως της προθεσμίας παραγραφής.

Με τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένου υπόψη ότι η απόδειξη της εικονικότητας από τη φορολογική αρχή απαιτεί πολλές φορές επισταμένους διασταυρωτικούς και χρονοβόρους ελέγχους, με εμπλοκή περισσοτέρων υπηρεσιών, η προπαρατεθείσα κρίση του δικάσαντος Διοικητικού Εφετείου θεωρήθηκε ότι δεν έρχεται σε ερμηνευτική αντίθεση προς τα κριθέντα με την ΣτΕ 172/2018 7μ. (ΣτΕ 1628/2019).

Δείτε τις Φοροαπόψεις και στo Capital

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ

Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr).