Φορολογική μεταχείριση μείωσης κεφαλαίου

του Γιώργου Δαλιάνη με τη συνεργασία τoυ Διονύση Σαμόλη και της  Νίκης Χατζοπούλου*

Οι μεταβολές στο κεφάλαιο μίας εταιρείας είναι ουσιώδεις για την χρηματοοικονομική εικόνα μίας ανώνυμης εταιρείας, καθώς η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ισοδυναμεί με μεγαλύτερη εξασφάλιση των πιστωτών και δανειστών της εταιρείας, ενώ αντίθετα η μείωση του κεφαλαίου υποδεικνύει συνήθως μία κακή πορεία της αποδοτικότητας της εταιρείας.

Η μείωση κεφαλαίου διακρίνεται στη πραγματική και ονομαστική. Η πραγματική μείωση συντελείται με την επιστροφή πλεονάζοντος κεφαλαίου στους μετόχους, με μείωση της αξίας της κάθε μετοχής ή με την ακύρωση μέρους του αριθμού των μετοχών.

Η μείωση μπορεί να γίνει αναλογικά για όλους τους μετόχους ή κάποιος μέτοχος με την ανάληψη του κεφαλαίου να μειώσει τη συμμετοχή του στην εταιρεία, ή ακόμη και  να αποχωρίσει ολοσχερώς από αυτή.

Η ονομαστική μείωση του κεφαλαίου μιας εταιρείας, που στην ουσία δεν υπάρχει επιστροφή κεφαλαίου στους  μετόχους, πραγματοποιείται στην περίπτωση ύπαρξης ζημιών που μειώνουν τη καθαρή θέση της εταιρείας, προκειμένου να γίνει απόσβεση αυτών. Στην ουσία είναι ένα χρηματοοικονομικό εργαλείο εξυγίανσης και πολλές φορές συνδυάζεται με παράλληλη αύξηση κεφαλαίου για ενίσχυση της κεφαλαιουχικής επάρκειας.

Κατά την πραγματική μείωση του μετοχικού κεφαλαίου, με την επιστροφή μετρητών στους μετόχους, δεν επιβάλλεται φορολογία διότι δεν θεωρείται εισόδημα για τους μετόχους, αλλά απλή επιστροφή κεφαλαίου που σε προγενέστερο χρόνο είχαν καταθέσει.

Όπως έχει γίνει δεκτό από την Διοίκηση (1092405/1963/Α0012/11.11.2003 και Δ12Α 1145882 ΕΞ 2011/24.10.2011 έγγραφα), το μετοχικό κεφάλαιο που επιστρέφεται στους μετόχους λόγω μείωσής του δεν θεωρείται εισόδημα, γιατί δεν συγκεντρώνει τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος και συνεπώς δεν τίθεται θέμα φορολόγησής του, εφόσον πρόκειται για επιστροφή μόνο του πράγματι καταβληθέντος κεφαλαίου.

Σύμφωνα με την Εγκύκλιο ΠΟΛ 1003/2017 έχουν δοθεί κατευθύνσεις για την φορολογική μεταχείριση της μείωσης κεφαλαίου σε σχέση με τα τεκμήρια.

Πιο συγκεκριμένα, αν κατά την συμμετοχή στο κεφάλαιο της εταιρείας το φυσικό πρόσωπο δεν υποχρεούταν από τις διατάξεις στην κάλυψη τεκμηρίου, τότε το ποσό που λαμβάνει αυτούσιο από τη μείωση του κεφαλαίου δεν θεωρείται εισόδημα και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάλυψη τεκμηρίου. Εξάλλου, δεν αναγράφεται στη δήλωση φόρου εισοδήματος (Ε1).

Αν όμως η συμμετοχή στην εταιρεία αποτελούσε τεκμήριο (από 1.1.2014 και μετά), τότε το ποσό του επιστρεφόμενου κεφαλαίου αποτελεί ποσό που προέρχεται από διάθεση περιουσιακού στοιχείου, αναγράφεται στους κωδικούς 781-782 του πίνακα 6 του Ε1 και καλύπτει τυχόν νέα επένδυση (συμμετοχή στο κεφάλαιο εταιρείας κ.λπ.). Στα επιστρεφόμενα ποσά κεφαλαίου δεν επιβάλλεται εισφορά αλληλεγγύης.

Παραδείγματα:

  1. Ο Α συμμετέχει το 2012 σε μία εταιρεία με εισφορά κεφαλαίου 50.000 ευρώ και δεν το δηλώνει στην φορολογική του δήλωση καθώς δεν είχε τη σχετική υποχρέωση. Αν το 2023 γίνει μείωση κεφαλαίου κατά ποσό 20.000 ευρώ δεν μπορεί να το επικαλεστεί ως εισόδημα για κάλυψη τεκμηρίων.
  2. Ο Α το 2015 συμμετείχε με ποσό 50.000 ευρώ σε μία εταιρεία και το ανέγραψε στην φορολογική του δήλωση, καθώς είχε τη σχετική υποχρέωση, τότε κατά τη μείωση κεφαλαίου το έτος 2022 θα πρέπει επίσης να αναφέρει αυτό στην φορολογική του δήλωση (κωδικός 781) και μπορεί να το επικαλεστεί σαν κεφάλαιο προς κάλυψη τεκμηρίων.

Περαιτέρω, η μείωση μετοχικού κεφαλαίου ΑΕ, αντί της διανομής μερισμάτων σε κερδοφόρες χρήσεις, δεν συνιστά τεχνητή διευθέτηση που αποβλέπει στην αποφυγή της φορολόγησης και οδηγεί σε φορολογικό πλεονέκτημα σύμφωνα με το άρθρο 38 του Ν. 4174/2013 (Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας – Κ.Φ.Δ.).

Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της υπ’ αριθ.  η Δ.Ε.Δ. (Α) 1356/2020 κατέληξε στην κρίση οι μεταβολές του μετοχικού κεφαλαίου (μειώσεις και αυξήσεις) σε συνδυασμό με τη μη διανομή κερδών στους μετόχους, αφενός  συνάδουν με την επιχειρηματική πρακτική και αφετέρου δεν αποτελούν τεχνητή διευθέτηση ή τεχνητές διευθετήσεις που έχουν ως αποτέλεσμα την αλληλοαντιστάθμιση ή την αλληλοακύρωσή τους, δεδομένου ότι:

(α) Πολλές εταιρείες, έχοντας τη σχετική δυνατότητα (βάσει της οικονομικής τους κατάστασης και βάσει των προϋποθέσεων του εμπορικού νόμου), έχουν υιοθετήσει την επιλογή της επιστροφής του πλεονάζοντος μετοχικού κεφαλαίου αντί της διανομής κερδών, προκειμένου να μειώσουν την φορολογική επιβάρυνση των μετόχων τους, σύμφωνα δε με τη νομολογία του Δ.Ε.Ε. δεν συνιστούν, χωρίς την εξέταση και άλλων δεδομένων της υπόθεσης, τεχνητές διευθετήσεις (artificial) με σκοπό την φοροαποφυγή, οι πράξεις που έχουν σκοπό τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης.

(β) Η μείωση μετοχικού κεφαλαίου, εφόσον δεν παραβιάζεται η αρχή της συντηρητικότητας και η αρχή της δέσμευσης της εταιρικής περιουσίας που ορίζει ο εμπορικός νόμος ν.4548/2018 και εφόσον δεν θίγονται τα συμφέροντα και των δανειστών-τρίτων προς την εταιρεία, δεν αποτελεί επιχειρηματική επιλογή ανακόλουθη με την πορεία και την εξέλιξη της εταιρείας.

(γ) Οι μεταγενέστερες της μείωσης, αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου, οι οποίες προβλέπονται από σχετικές διατάξεις, όπως κεφαλαιοποίηση αφορολογήτων αποθεματικών εταιρειών και συγχώνευση εταιρειών, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν τον χαρακτήρα της «τεχνητής διευθέτησης» από την πλευρά της επιχείρησης και να κριθούν στη λογική αυτή ως μη γνήσιες, εφόσον δεν διαπιστώνεται να έχουν κεφαλαιοποιηθεί αδιανέμητα κέρδη και

(δ) Η μείωση κεφαλαίου, αντί της διανομής κερδών, όταν το υπόλοιπο κερδών εις νέον (αδιανέμητα κέρδη), δεν έχει μεταβληθεί και παραμένει στην καθαρή θέση της επιχείρησης μέχρις ότου διανεμηθεί ή κεφαλαιοποιηθεί, έχει ως αποτέλεσμα μόνο την αναβολή της φορολόγησης και όχι την αποφυγή αυτής.

Τέλος, σε περίπτωση που τα χρήματα που προέκυψαν από τη μείωση κεφαλαίου δεν αναληφθούν από τους μετόχους, δεν θεωρείται ότι συντρέχει περίπτωση δανεισμού του ποσού αυτού προς την εταιρεία, εκτός εάν εταιρεία κάνει χρήση αυτού.

 

Δείτε το άρθρο και στo E-Forologia.gr

* Ο Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION AE & Ιδρυτής του Ομίλου ARTION, Οικονομολόγος-Φοροτεχνικός.

Ο Διονύσης Σαμόλης είναι Γενικός Διευθυντής και Senior Partner  της Αrtion Α.Ε.

H Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω LL.Μ. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion Α.Ε.

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION A.E (Πουρνάρα 9, Μαρούσι /210 6009062 / www.artion.gr)


Φοροαπόψεις – 07/12/2023

Προμήθεια από πώληση κρυπτονομισμάτων

Πρόσφατα εκδόθηκε απόφαση της ΔΕΔ, βάσει της οποίας κρίθηκε ότι τα κρυπτονομίσματα (ψηφιακά και εικονικά), δεν έχουν λάβει τη νόμιμη αναγνώριση τους με πράξη της πολιτείας (με νόμο), με αποτέλεσμα να μην εντάσσονται στα επίσημα νομίσματα που γίνονται αναγκαστικά αποδεκτά στις συναλλαγές εντός της ελληνικής και ευρωπαϊκής επικράτειας. Κρίθηκε επίσης ότι το bitcoin θεωρείται ψηφιακή μονάδα αξίας, η οποία μπορεί να ανταλλάσσεται ηλεκτρονικά και όχι νόμισμα, δηλαδή δεν είναι αποδεκτό μέσο συναλλαγής και άρα δεν είναι συνάλλαγμα. Με βάση τα ανωτέρω η ΔΕΔ έκρινε ότι οι συναλλαγές με κρυπτονομίσματα  δεν εμπίπτουν στο απαλλακτικό καθεστώς συναλλαγών του άρθρου 22 του ν. 2859/2000 (Κώδικας Φ.Π.Α.) και ως εκ τούτου είναι στο καθεστώς ΦΠΑ.

Φόρος γονικής παροχής και έλλειψη εγγράφων για την τραπεζική μεταφορά

Στο πλαίσιο της υπ’ αριθ. 1745/2023 απόφασης ΔΕΔ δεν έγινε δεκτή η χορήγηση απαλλαγής από τον φόρο γονικής παροχής, καθώς ο φορολογούμενος με την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης φόρου γονικής παροχής / δωρεάς χρημάτων δήλωσε μεν τη γονική παροχή χρημάτων από τη μητέρα του ποσού 15.000,00 ευρώ αλλά δε σημείωσε οποιαδήποτε ένδειξη διατραπεζικής μεταφοράς του εν λόγω ποσού, ούτε επισύναψε έγγραφο τραπέζης που να αποδεικνύει ότι πράγματι η μεταφορά των χρημάτων έλαβε χώρα διατραπεζικά, όπως ορίζει ως προϋπόθεση η παράγραφος 1 του άρθρου 44 του ν.2961/2001 προκειμένου η χρηματική δωρεά να υπαχθεί στην περίπτωση του αφορολόγητου ορίου των 800.000,00 ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, η εν λόγω ενδικοφανής προσφυγή απερρίφθη και επικυρώθηκε ο καταλογισθείς φόρος δωρεάς 10%, ήτοι ποσό 1.500 ευρώ.

Μη ανάληψη μερισμάτων από μετόχους

Η μη ανάληψη μερισμάτων, η πίστωση και η παραμονή στους λογαριασμούς δεν αποτελεί δάνειο, ούτε σχέση ανώμαλης παρακαταθήκης περιπτώσεις οι οποίες πράγματι θεωρούνται δάνειο ή ταμειακή διευκόλυνση, εφόσον όμως δεν προκύπτει από κάποιο έγγραφο ή στα βιβλία της εταιρίας και με ρητή αναφορά για σύναψη σύμβασης δανείου ή σχετικά στοιχεία σ’ αυτή τότε δεν αποτελεί δανειακή σύμβαση. Συνεπώς, δεν οφείλονται τέλη χαρτοσήμου ύψους 2,4%, αλλά 1% εφόσον ο λογαριασμός παραμείνει αδρανής καθ’ όλη τη διάρκεια της χρήσης, δεν κινήθηκε ως δανειακός και θα υπαχθεί ως περίπτωση απλής κατάθεσης (ΣτΕ 1060/2020).

 

Συνήθη Ερωτήματα

Η «μετατροπή» υποκαταστήματος σε θυγατρική ανώνυμη εταιρία συνιστά απαλλασσόμενη από το ΦΣΚ πράξη ως σύσταση θυγατρικής εταιρίας με εισφορά του υποκαταστήματος από τη μητρική και όχι ως μετατροπή, με δεδομένο ότι το υποκατάστημα, δεν περιλαμβάνεται στα ρητώς απαριθμούμενα από το νόμο υποκείμενα μετατροπής.

Δείτε τις Φοροαπόψεις και στo Capital

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ

Με την επιμέλεια του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr).


Θεώρηση συμφωνητικού από Εφορία και έννομες συνέπειες ως προς το κύρος της συναλλαγής

του Γιώργου Δαλιάνη με τη συνεργασία τoυ Παναγιώτη Παπασταύρου και της  Νίκης Χατζοπούλου*

Είναι συχνό το φαινόμενο στο πλαίσιο φορολογικού ελέγχου οι φορολογικές αρχές να μη δέχονται συμφωνητικά που επικαλούνται οι φορολογούμενοι εφόσον αυτά δεν έχουν θεωρηθεί από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές. Βάσει, όμως, δικαστικών αποφάσεων η μη θεώρηση ενός συμφωνητικού από την Εφορία δεν επηρεάζει κατ’ ανάγκη το κύρος της συναλλαγής.

Στο πλαίσιο φορολογικών ελέγχων και προκειμένου να τεκμηριωθεί μία συναλλαγή ή μία ερευνώμενη τραπεζική πίστωση ή μία δαπάνη, οι φορολογούμενοι επικαλούνται τη σύναψη συμφωνητικών που διαθέτουν στο αρχείο τους.

Οι φορολογικές αρχές εξετάζοντας τα προσκομιζόμενα στοιχεία ανατρέχουν στην διάταξη του άρθρου 8 ν. 1882/1990, σύμφωνα με την οποία ορίζεται ότι: «Συμφωνητικά που καταρτίζονται μεταξύ επιτηδευματιών ή τρίτων για οποιανδήποτε συναλλαγή θεωρούνται μέσα σε δέκα (10) ημέρες από της ημερομηνίας καταρτίσεως και υπογραφής από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. άλλως είναι ανίσχυρα και δεν έχουν κανένα έννομο αποτέλεσμα». Με άλλα λόγια, εάν π.χ. έχει υπογραφεί ένα συμφωνητικό δανείου και για να αποφευχθεί η καταβολή τέλους χαρτοσήμου δεν θεωρείται στην ΔΟΥ, τότε ο έλεγχος μπορεί να αμφισβητήσει το κύρος του. Είναι, όμως, αυτό ορθό;

Η ίδια η Φορολογική Διοίκηση έχει εκδώσει Εγκύκλιο, με την οποία αποσυσχετίζεται το κύρος ενός συμφωνητικού από τη θεώρηση αυτού από την Εφορία, εφόσον το έγγραφο φέρει βέβαια ημερομηνία, προκύπτει δηλαδή με επίσημο τρόπο η ημεροχρονολογία της υπογραφής του. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το υπ’ αριθ. 1066057/1228/Α0012/26.6.2008 έγγραφο της Φορολογικής Διοίκησης στο οποίο αναγράφεται ρητά ότι: «Σε συνέχεια των υπ’ αριθμ. 1052006/906/Α0012/13-5-2008 και 1055243/981/Α0012/27-5-2008 εγγράφων και σύμφωνα με τα όσα ορίζονται σε αυτά, γίνεται δεκτή η θεώρηση της γνησιότητας των υπογραφών της δανειακής σύμβασης και από την αστυνομική αρχή καθόσον αυτή προσδίδει στο έγγραφο βέβαιη χρονολογία, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για φορολογικούς σκοπούς. Με την πράξη αυτή βεβαιώνεται η ημερομηνία σύνταξης του ιδιωτικού εγγράφου, ώστε να αποκλειστεί κατά τρόπο απόλυτο η προχρονολόγηση ή μεταχρονολόγησή του έναντι όλων. Η προϋπόθεση του εμπρόθεσμου της χαρτοσήμανσης του ιδιωτικού εγγράφου δεν είναι απαιτούμενο στοιχείο, στην περίπτωση αυτή, καθώς η βέβαιη χρονολογία αποκτάται με τη θεώρηση από το αστυνομικό τμήμα».

Περαιτέρω, ως προς δάνειο που επικαλείται ένας φορολογούμενος ως καταρτισμένο, γίνεται έλεγχος από τις φορολογικές αρχές για τυχόν εικονικότητα του δανείου αυτού. Εξάλλου, για να χρησιμοποιηθεί το δάνειο υπό τη μορφή ιδιωτικού συμφωνητικού για κάλυψη τεκμηρίων θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά και οι παρακάτω προϋποθέσεις:

* Ο σκοπός του δανείου να έχει σχέση με το επικαλούμενο τεκμήριο προς κάλυψη.

* Το έγγραφο πρέπει να φέρει βέβαια χρονολογία θεωρημένη από αρμόδια αρχή.

* Το δάνειο να έχει ληφθεί πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης (εφόσον το επικαλούμαστε για κάλυψη τεκμηρίου).

* Η μη εικονικότητα αυτού. Αυτή μπορεί να αποδειχθεί από το αν ακολουθήθηκαν άλλες ενέργειες που προβλέπει ο νόμος για τη σύναψη ιδ. Δανείου (π.χ. χαρτοσήμανση, καταβολές δόσεων αποπληρωμής κ.λπ.). Αν τα παραπάνω ισχύουν σωρευτικά, η μη χαρτοσήμανση του δανείου μπορεί να παραβλεφθεί και να γίνει δεκτή η κάλυψη τεκμηρίου από τη ΔΟΥ.

Σε κάθε περίπτωση, μπορεί το συμφωνητικό να προσκομιστεί στο πλαίσιο του φορολογικού ελέγχου και να πληρωθεί κατά τον χρόνο εκείνο το αναλογούν τέλος χαρτοσήμου, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις εγκυρότητάς του.

Υπάρχουν ακόμη και περιπτώσεις που ο έλεγχος ένα δάνειο από γονέα σε τέκνο, το θεωρεί ως δωρεά. Πρόσφατα, με απόφαση Διοικητικού Πρωτοδικείου δικαιώθηκε φορολογούμενος, ο οποίος είχε λάβει δάνειο από τον πατέρα του (μάλιστα με θεώρηση γνησίου υπογραφής στο συμφωνητικό) και ο έλεγχος αμφισβήτησε τη συναλλαγή αυτή ως εικονική με το σκεπτικό (μεταξύ άλλων) ότι δεν νοείται η χορήγηση δανείου από γονέα σε τέκνο, αλλά στην περίπτωση αυτή υποκρύπτεται δωρεά.

Τέλος, στο πλαίσιο της υπ’ αριθ. 4007/2022 απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών Αθήνας έγινε δεκτό, βάσει και υφιστάμενης νομολογίας, ότι  το γεγονός ότι σε μία συναλλαγή δεν είχε καταρτιστεί εμπρόθεσμα εργολαβική σύμβαση, δεν αποτελεί από μόνο του τεκμήριο εικονικότητας της συναλλαγής (ΣτΕ 1559/2008, ΣτΕ 349/2021). Στην εν λόγω περίπτωση ο έλεγχος απέρριψε δαπάνη λήψης υπηρεσιών (υδραυλικών εγκαταστάσεων) με την αιτιολογία ότι έχει αναγραφεί αόριστα η κατηγορία της υπηρεσίας στο τιμολόγιο και ότι δεν έχει υπογραφεί και θεωρηθεί εργολαβικό συμφωνητικό που να περιγράφει αναλυτικά τις υπηρεσίες. Η ΔΕΔ έκανε δεκτή την ενδικοφανή προσφυγή με το σκεπτικό ότι η υπογραφή συμφωνητικού εργολαβίας είναι υποχρεωτική για ποσά άνω των 6.000 ευρώ.

Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, παρά το γεγονός ότι οι φορολογικές αρχές εξετάζουν το κατά πόσον ένα συμφωνητικό έχει προσκομιστεί προς θεώρηση από την Εφορία, ωστόσο, η μη θεώρηση από την Εφορία δεν επιδρά στο κύρος του συμφωνητικού ούτε από μόνη της αποτελεί λόγο εικονικότητας της συναλλαγής και για τον λόγο αυτόν θα πρέπει να συνεκτιμώνται όλα τα τιθέμενα εκ του νόμου κριτήρια, προκειμένου να κριθεί στην ουσία της η εκάστοτε υπόθεση.

 

Δείτε το άρθρο και στo Capital.gr

* Ο Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION AE & Ιδρυτής του Ομίλου ARTION, Οικονομολόγος-Φοροτεχνικός.

Ο Παναγιώτης Παπασταύρου είναι Senior Partner – Tax Director της Αrtion Α.Ε.

H Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω LL.Μ. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion Α.Ε.

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION A.E (Πουρνάρα 9, Μαρούσι /210 6009062 / www.artion.gr)


Φοροαπόψεις – 23/11/2023

Μείωση κεφαλαίου και μη ανάληψη ποσών από μετόχους

Σύμφωνα με το άρθρο 29 του Ν. 4548/2018, ορίζεται ότι:

«1. Για τη μείωση κεφαλαίου απαιτείται απόφαση της γενικής συνέλευσης, που αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, εκτός αν η μείωση γίνεται, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 21 ή την παράγραφο 6 του άρθρου 49.

  1. Το κεφάλαιο δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από το ελάχιστο όριο που ορίζεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 15, εκτός αν η απόφαση για τη μείωση προβλέπει την ταυτόχρονη αύξηση του κεφαλαίου τουλάχιστον έως το ελάχιστο όριο ή την ταυτόχρονη μετατροπή της εταιρείας σε εταιρεία άλλης νομικής μορφής..».

Σε περίπτωση που τα χρήματα που προέκυψαν από τη μείωση κεφαλαίου δεν αναληφθούν από τους μετόχους, δεν θεωρείται ότι συντρέχει περίπτωση δανεισμού του ποσού αυτού προς την εταιρεία, εκτός εάν εταιρεία κάνει χρήση αυτού.

Δημοσιοποίηση στοιχείων φορολογίας εισοδήματος για ορισμένες κατηγορίες εταιρειών

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ ο νέος νόμος 5066/2023 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2101 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2021 για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2013/34 όσον αφορά στη δημοσιοποίηση στοιχείων φορολογίας εισοδήματος από ορισμένες επιχειρήσεις και υποκαταστήματα-Επικαιροποίηση εθνικής νομοθεσίας για τις υποχρεώσεις δημοσιότητας των εταιρειών και άλλες επείγουσες διατάξεις.» που αφορά πολυεθνικούς ομίλους και, κατά περίπτωση, ορισμένες αυτόνομες επιχειρήσεις και υποκαταστήματα αυτών, το τραπεζικό σύστημα, την Τράπεζα της Ελλάδος, επιχειρήσεις με μορφή κεφαλαιουχικών εταιρειών που συντάσσουν χρηματοοικονομικές καταστάσεις βάσει Διεθνών Λογιστικών Προτύπων και λαμβάνουν δάνειο πάσης φύσεως από πιστωτικά ιδρύματα νομίμως εγκατεστημένα στην χώρα, καθώς και τους Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας, τους καταναλωτές και τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων.

Δανεισμός εργαζομένου

Η σύμβαση δανεισμού είναι μία τριμερής σύμβαση μεταξύ του αρχικού εργοδότη, του δεύτερου εργοδότη και του εργαζόμενου, σύμφωνα με την η οποία ο αρχικός εργοδότης παραχωρεί (δηλαδή δανείζει) τις υπηρεσίες του εργαζόμενου, με τη συγκατάθεση του τελευταίου, στον δεύτερο εργοδότη (γνήσιος δανεισμός). Ο δανεισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με τη συναίνεση του εργαζομένου, η οποία παρέχεται είτε με την αρχική σύμβαση εργασίας, είτε μεταγενέστερα εν όψει συγκεκριμένου δανεισμού. Επίσης η συναίνεση μπορεί να είναι ρητή, αλλά και σιωπηρή, να συνάγεται δηλ. από τη συμπεριφορά του εργαζομένου, π.χ. ο εργαζόμενος προσέρχεται και προσφέρει την εργασία του στον τρίτο.

Η σύμβαση δανεισμού μεταξύ εργοδότη και τρίτου δεν επηρεάζει καταρχήν τη σύμβαση εργασίας, η οποία παραμένει σε ισχύ μεταξύ του αρχικού εργοδότη και του εργαζόμενου. Παραχωρείται μόνο η εργασία του εργαζόμενου και το διευθυντικό δικαίωμα του αρχικού εργοδότη προς το δεύτερο εργοδότη. Ο αρχικός εργοδότης εξακολουθεί να βαρύνεται κατά βάση με όλες τις υποχρεώσεις από τη σύμβαση εργασίας, π.χ. με την υποχρέωση καταβολής του μισθού, της κανονικής αδείας και του επιδόματος αδείας, της απόδοσης και παρακράτησης των ασφαλιστικών εισφορών και της καταβολής της αποζημίωσης απολύσεως, καθώς μόνο ο αρχικός εργοδότης μπορεί να προβεί σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας.

Συνήθη Ερωτήματα

Οι εγγυητικές επιστολές δεν υπόκεινται σε τέλη χαρτοσήμου.

Δείτε τις Φοροαπόψεις και στo Capital

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ

Με την επιμέλεια του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr).


ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ARTION ΜΕ ΘΕΜΑ “ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ”

H ΑRTION υλοποιεί με επιτυχία μία σειρά σεμιναρίων με θέμα “ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ-ΕΠΙΒΟΛΗ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΣΤΙΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ” στα στελέχη της εταιρείας του Ομίλου ARTION καθώς και στα στελέχη της αγοράς και τους πελάτες της. 

Ένα επίκαιρο θέμα που ενδιαφέρει όλα τα στελέχη της αγοράς που ασχολούνται με επιχειρήσεις και συναλλαγές εταιρειών. 

ειρήσΒασικός εισηγητής των σεμιναρίων αυτών είναι ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION, Γιώργος Δαλιάνης μαζί με τους συνεργάτες του.

Τα σεμινάρια διεξάγονται στις ημερομηνίες: 13 Νοεμβρίου, 21 Νοεμβρίου και 27 Νοεμβρίου 2023. 

 

 

 


Φορολογικός Οδηγός για τις Δαπάνες των Επιχειρήσεων

Όπως είναι γνωστό, ο ετήσιος φόρος εισοδήματος για τις επιχειρήσεις προκύπτει ως ποσοστό επί των κερδών της. Ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των δαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις.

Αυτές τις δαπάνες τις αποκαλούμε επιχειρηματικές και τις αναλύουμε στον παρόντα Φορολογικό Οδηγό.

Σκοπός του οδηγού αυτού είναι η αναλυτική παρουσίαση όλων των εκπιπτόμενων δαπανών και η κατηγοριοποίησή τους, ώστε να έχετε ένα χρήσιμο εργαλείο στη διάθεσή σας.

Εξηγούμε στον οδηγό αυτό ποιές είναι οι δαπάνες που εκπίπτουν(άρθρο 22 και 22Α Ν.4172/2013) αλλά και ποιές δαπάνες εξαιρούνται (άρθρο 23 Ν.4172/2013).


Αυτοματοποιημένος έλεγχος προσαύξησης περιουσίας και φοροδιαφυγής

του Γιώργου Δαλιάνη με τη συνεργασία της Νατάσας Δαλιάνη και της  Νίκης Χατζοπούλου*

Τα τελευταία χρόνια οι ελεγκτικές υπηρεσίες όλων των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ, προσπαθούν να αναπτύξουν αποτελεσματικά  εργαλεία και μηχανισμούς εντοπισμού της φοροδιαφυγής. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται το νεοεισαχθέν «Σύστημα Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας».

Θυμίζουμε ότι είναι ήδη σε εφαρμογή το Σύστημα Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών (ΣΜΤΛ και Λ.Π.), μέσω του οποίου οι τράπεζες διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στις αρμόδιες φορολογικές αρχές πληροφορίες για την κίνηση των τραπεζικών λογαριασμών φορολογουμένων, βάσει των οποίων διενεργείται ο φορολογικός έλεγχος (άνοιγμα λογαριασμών, έλεγχος για πιστώσεις αγνώστου προελεύσεως ή αιτίας, έρευνα για προσαύξηση περιουσίας).

Το σύστημα αυτό παρέχει επίσης πληροφορίες για τα κινητά περιουσιακά στοιχεία (κοσμήματα, πολύτιμους λίθους, πλάκες χρυσού κ.λπ.) και τα ρευστά διαθέσιμα που έχουν ασφαλίσει σε θυρίδες τραπεζών οι ύποπτοι, για τις πάσης φύσεως συναλλαγές τους μέσω «πλαστικού χρήματος» και για τις λήψεις και αποπληρωμές πάσης φύσεως δανείων (καταναλωτικών, προσωπικών, στεγαστικών και επιχειρηματικών).

Με αυτές τις δυνατότητες, οι φορολογικές αρχές μπορούν να ελέγχουν ακόμη πιο αποτελεσματικά φυσικά και νομικά πρόσωπα για φοροδιαφυγή, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, παράνομο πλουτισμό και άλλα οικονομικά εγκλήματα.

Το ήδη υπάρχον θεσμικό πλαίσιο έρχεται να εμπλουτίσει νέο λογισμικό που θα επιταχύνει τις διαδικασίες λήψης τραπεζικών δεδομένων.

Πιο συγκεκριμένα, ενεργοποιείται η λειτουργία του «Συστήματος Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας», το οποίο θα αξιοποιεί τα δεδομένα του Αρχείου Χρηματοπιστωτικών Προϊόντων και Αναλυτικών Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών και στόχο θα έχει την ταχεία λήψη και επεξεργασία στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν σε ελεγχόμενα πρόσωπα, κατά τρόπο τυποποιημένο και ενιαίο, προκειμένου να καταστεί ταχύτερος και αποτελεσματικότερος ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης και συνεπώς αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη η φορολογική ελεγκτική διαδικασία.

Μέσω του BANCAPP [Bank Account Nexus Crosscheck APPplication” (σύστημα αυτοματοποιημένου ελέγχου προσαύξησης περιουσίας)] συλλέγονται και αξιοποιούνται τα δεδομένα του αρχείου χρηματοπιστωτικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, των κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών, λογαριασμών πληρωμών και λοιπών χρηματοοικονομικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών των ΑΦΜ για τα οποία έχει εκδοθεί εντολή ελέγχου στο ΟΠΣ ELENXIS. Το BANCAPP σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, επιταχύνει τη διαδικασία του ελέγχου, προσδιορίζοντας την φορολογητέα ύλη κατ’ έτος, για κάθε ελεγχόμενο ΑΦΜ.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η τεχνολογία τίθεται στην διάθεση των ελεγκτικών αρχών που εμπλουτίζουν διαρκώς την εργαλειοθήκη τους για τον εντοπισμό αδήλωτης φορολογητέας ύλης. Μέσα από την αυτοματοποίηση λήψης των πληροφοριών πιστεύουμε ότι θα είναι δυνατή η στοχευμένη διενέργεια ελέγχου και ευελπιστούμε ότι θα αποφεύγονται οι έλεγχοι σε περιπτώσεις, όπου δεν συντρέχει παραβίαση της φορολογικής νομοθεσίας.

 

Δείτε το άρθρο και στo Capital.gr

* Ο Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION AE & Ιδρυτής του Ομίλου ARTION, Οικονομολόγος-Φοροτεχνικός.

Η Νατάσα Δαλιάνη είναι Senior Partner – Tax Director της Αrtion Α.Ε.

H Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω LL.Μ. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion Α.Ε.

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION A.E (Πουρνάρα 9, Μαρούσι /210 6009062 / www.artion.gr)


H ΑRTION ΚΑΛΩΣΟΡΙΖΕΙ ΤΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ, ΠΡΩΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

H ARTION AE καλωσορίζει στο δυναμικό της την κα Βασιλική Ηλιοπούλου ένα από τα πλέον καταξιωμένα και αναγνωρίσιμα στελέχη της Φορολογικής Διοίκησης.

Η κα Ηλιοπούλου έχει στο ενεργητικό της περισσότερα από 40 χρόνια εμπειρίας στο Υπουργείο Οικονομικών και τα τελευταία χρόνια κατείχε ηγετικές θέσεις στη Φορολογική Διοίκηση.

Ολοκλήρωσε την καριέρα της διατελώντας Γενική Διευθύντρια Φορολογικής Διοίκησης.

Από αυτή τη θέση συμμετείχε – μεταξύ άλλων – στη θέσπιση διαδικασίας τήρησης ειδικής λίστας ύποπτων για φοροδιαφυγή επιχειρήσεων, στην επίσπευση των διαδικασιών επιστροφής φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, στην έκδοση αποφάσεων για τον εκτιμώμενο προσδιορισμό του φόρου, στη δημιουργία των ΕΛΚΕ, της πλατφόρμας καταγγελιών, του myProperty κ.λπ.

Έχει συνδράμει σε διασυνοριακούς ελέγχους στην Γαλλία και στο Βέλγιο, ενώ συμμετείχε επίσης ενεργά στην Επιτροπή για την εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών ελέγχου σε φυσικά πρόσωπα, επαγγελματίες, προτείνοντας στη Διοίκηση της ΑΑΔΕ συγκεκριμένες διαδικασίες και ελεγκτικές επαληθεύσεις που περιελήφθησαν τελικά σε εγκυκλίους που αντικειμενοποιούσαν το σύστημα ελέγχου.

Κατά την διάρκεια της θητείας της ως Προϊσταμένης του ΚΕΦΟΜΕΠ εκδόθηκε το «Εγχειρίδιο  Ελέγχου για τη τεκμηρίωση των πιστώσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς φυσικών και νομικών προσώπων», που έως και σήμερα δίνει κατευθυντήριες γραμμές για την αιτιολόγηση των πιστώσεων.

Είναι πτυχιούχος του τμήματος Οικονομικών Επιστημών της Α.Σ.Ο.Ε.Ε, κάτοχος μεταπτυχιακών σπουδών.

Ο Γιώργος Δαλιάνης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION A.E., ανέφερε:

«Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι και καλωσορίζουμε την κα Βασιλική Ηλιοπούλου στην ομάδα μας, ως πολύτιμο συνεργάτη.  Η τεράστια εμπειρία της σε όλα τα φορολογικά θέματα και ιδιαίτερα αυτά των φορολογικών ελέγχων θα ενισχύσει περαιτέρω τη δυναμική παρουσία μας στον χώρο των φορολογικών και φοροτεχνικών υποθέσεων των πελατών μας».

 

Επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλέφωνο 2106009062 ή μέσω mail στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected] για περισσότερες πληροφορίες και να συζητήσουμε τη μορφή συνεργασίας που θα προσφέρει το μεγαλύτερο δυνατό όφελος.

ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr).


Οδηγός Φορολογίας – Tέλη Διαφημιστικής Δαπάνης 2%

Ένας εξειδικευμένος φορολογικός οδηγός με θέμα τα ΤΕΛΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ 2%.

Εκτενής αναφορά στις διάφορες διατάξεις σχετικά με την επιβολή του τέλους διαφημιστικής δαπάνης 2% καθώς και αναφορά των περιπτώσεων για τις δαπάνες που υπόκεινται σε τέλος διαφήμισης.

 

Δείτε το Φορολογικό Οδηγό εδώ


Πληροφορίες από αλλοδαπές αρχές και παράταση παραγραφής

του Γιώργου Δαλιάνη με τη συνεργασία της Νίκης Χατζοπούλου*

Μία από τις περιπτώσεις παράτασης του κανόνα της πενταετούς παραγραφής είναι όταν ζητηθούν πληροφορίες από χώρας της αλλοδαπής. Πιο συγκεκριμένα, με βάση το άρθρο 36 παρ. 1 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας ορίζεται ότι: «1. Η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εντός πέντε (5) ετών από τη λήξη του έτους, εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης. Στις περιπτώσεις που για κάποια φορολογία προβλέπεται η υποβολή περισσότερων δηλώσεων, η έκδοση της πράξης του πρώτου εδαφίου μπορεί να γίνει εντός πέντε (5) ετών από τη λήξη του έτους, εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής της τελευταίας δήλωσης. 2. Η περίοδος που αναφέρεται στην παράγραφο 1 παρατείνεται στις εξής περιπτώσεις: (…) β) εάν ζητηθούν πληροφορίες από χώρα της αλλοδαπής, για όσο χρονικό διάστημα απαιτηθεί για τη διαβίβαση των εν λόγω πληροφοριών προσαυξημένο κατά ένα (1) έτος από την παραλαβή τους από τη Φορολογική Διοίκηση.».

Πράγματι, σε περίπτωση που υφίστανται συνδεδεμένες με την ελεγχόμενη αλλοδαπές επιχειρήσεις ή κατά την διερεύνηση συναλλαγών με αλλοδαπές επιχειρήσεις (ιδιαίτερα σε κράτη προνομιακού φορολογικού καθεστώτος), οι ημεδαπές ελεγκτικές αρχές συχνά ζητούν πληροφορίες από τις αρμόδιες αλλοδαπές αρχές.

Σε περίπτωση που ζητηθούν οι εν λόγω πληροφορίες συντρέχει λόγος παράτασης της παραγραφής. Η παράταση, βάσει της ρητής διάταξης δίδεται για ένα έτος το οποίο υπολογίζεται από το χρονικό σημείο κατά το οποίο η Φορολογική αρχή παρέλαβε τις ζητηθείσες πληροφορίες. Μάλιστα, εντός του έτους από την παραλαβή  των πληροφοριών θα πρέπει η φορολογική αρχή να έχει εκδώσει και κοινοποιήσει τις οριστικές πράξεις προσδιορισμού φόρου και έχοντας τηρήσει  προσηκόντως την 20ημερη προθεσμία για την διατύπωση των απόψεων του φορολογούμενου από τη στιγμή της κοινοποίησης του Σημειώματος Διαπιστώσεων ελέγχου και των προσωρινών πράξεων μέχρι την κοινοποίηση της Έκθεσης ελέγχου μετά των οριστικών πράξεων.

Ο χρόνος παραλαβής των πληροφοριών που εστάλησαν από τις αλλοδαπές αρχές θα πρέπει να μνημονεύεται εντός της έκθεσης ελέγχου και πιο συγκεκριμένα να γίνεται αναφορά στον αριθμό πρωτοκόλλου που έλαβε το εισερχόμενο αρχείο.

Περαιτέρω, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διατύπωση της εφαρμοστέας διάταξης είναι ρητή και αδιάστικτη. Το έτος της παράτασης της παραγραφής είναι ημερολογιακό, με χρόνο αφετηρίας την παραλαβή από την Φορολογική Διοίκηση και με βάση τις γενικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα για τον υπολογισμό των προθεσμιών, που τυγχάνουν εφαρμογής και εν προκειμένω (άρθρο 243 ΑΚ «Προθεσμία που έχει προσδιοριστεί σε χρόνια λήγει μόλις περάσει η αντίστοιχη ημερομηνία του τελευταίου χρόνου»), π.χ. το ένα (1) έτος με ημερομηνία αφετηρίας την 01.11.2022 παρέρχεται την  01.11.2023.

Εξάλλου, οι νομοθετικές διατάξεις που προβλέπουν (ήδη κατά το χρόνο τέλεσης της αποδιδόμενης φορολογικής παράβασης και όχι αναδρομικά) παρέκταση του κατ’ αρχήν οριζόμενου χρόνου παραγραφής πρέπει επίσης να ανταποκρίνονται στην αρχή της αναλογικότητας, τόσο σε σχέση με την προβλεπόμενη γενεσιουργό αιτία της επιμήκυνσης όσο και αναφορικά με το χρονικό διάστημά της, ενόψει του οικείου λόγου της παράτασης αλλά και του κατ’ αρχήν ισχύοντος χρόνου παραγραφής και  οι διατάξεις αυτές πρέπει να ερμηνεύονται στενά, ως θεσπίζουσες απόκλιση από κανόνα, ο οποίος, μάλιστα, έχει τεθεί προς εξυπηρέτηση της θεμελιώδους αρχής της ασφάλειας δικαίου.

 

Δείτε το άρθρο και στo E-FOROLOGIA.gr

* O Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION Α.Ε. & ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός.

H Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω LL.Μ. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion Α.Ε.

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION AE (Πουρνάρα 9, Μαρούσι /210 6009062 / www.artion.gr)